Астана ботаникалық бағының жетекші ғылыми қызметкері Серік Кубентаев Қазақстан, Өзбекстан және Оңтүстік Кореядағы әріптестерімен бірлесіп, Қазақстан қызғалдақтары туралы ірі ғылыми зерттеу жариялады. "Қазақстан – әлемдегі ең бай қызғалдақ алуантүрлілігіне ие ел ретінде Tulipa (Қызғалдақ) (Liliaceae) туысын қайта қарастыру" атты мақала Scopus (Q2) және Web of Science дерекқорларына кіретін беделді халықаралық ботаникалық журнал "PhytoKeys" басылымында жарық көрді (https://phytokeys.pensoft.net/article/136736/).

Ғалымдар елімізде қызғалдақтың 41 түрі өсетінін, оның 13 түрі тек Қазақстанда кездесетінін анықтады. Қазақстанның Қызыл кітабына қызғалдақтың 18 түрі енгізілген. Сирек кездесетін жеті түр дүние жүзінде жойылып кету қаупінде деп саналады. Зерттеу үшін ботаниктер тобы далалық экспедициялар деректері мен гербарий материалдарын пайдаланып, әртүрлі түрлердің кездесетін аймағы бойынша 1942 дерек жинады.

Нәтижесінде ғалымдар қызғалдақ түрлерінің алуан түрлілігі жоғары аймақтарды анықтады – олардың барлығы Қазақстанның оңтүстігінде, ал Батыс Тянь-Шань – қызғалдақтардың ең ірі  алуантүрлілік орталықтарының бірі екені белгілі болды. Зерттеу барысында ғалымдар барлық қызғалдақ түрлерін дәл анықтау үшін таксономиялық кілт жасап, олардың тіршілік ету аймағы, гүлдену кезеңі және табиғи қорғау мәртебесі туралы егжей-тегжейлі мәліметтер дайындады. Мақалада әрбір түрдің таралу карталары мен түрлі-түсті фотосуреттері ұсынылған. Зерттеу одан әрі ғылыми жұмыстар мен сирек кездесетін түрлерді қорғау шараларының негізін қалады.

Аталмыш зерттеу Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі Ғылым комитетінің ғылыми гранты (№ AP14870712) негізінде қаржыландырылды.

Ведущий научный сотрудник Астанинского ботанического сада Серик Кубентаев совместно с коллегами из Казахстана, Узбекистана и Южной Кореи опубликовал крупное научное исследование о тюльпанах Казахстана. Статья под названием «Пересмотр рода Tulipa (Тюльпан) (Liliaceae) в Казахстане, стране с самым богатым разнообразием тюльпанов в мире» вышла в престижном международном ботаническом журнале «PhytoKeys» https://phytokeys.pensoft.net/article/136736/ , входящем в базы данных Scopus (Q2) и Web of Science. Авторы провели комплексное изучение диких тюльпанов на территории Казахстана, который считается мировым центром видового разнообразия этих растений.

Исследователи выяснили, что в стране произрастает 41 вид тюльпанов, из которых 13 встречаются только на территории Казахстана. 18 видов тюльпанов занесены в Красную книгу Казахстана. Семь редких видов относятся  к числу находящихся под угрозой исчезновения на глобальном уровне. Для работы команда ботаников использовала данные полевых экспедиций и материалы гербариев, собрав 1 942 записи о местонахождении различных видов.

В результате ученые  выделили территории с наибольшим богатством видов тюльпанов — все они расположены на юге Казахстана, а Западный Тянь-Шань является одним из самых крупных центров разнообразия тюльпанов.  Кроме того, ученые составили таксономический ключ для точной идентификации всех видов тюльпанов в стране, подготовили подробные сведения об ареалах их обитания, периодах цветения и природоохранном статусе. В публикации также представлены карты распространения и цветные фотографии каждого вида. Полученные результаты подчеркивают уникальность тюльпанового наследия Казахстана и поднимают вопрос о необходимости сохранения этого природного богатства. Исследование заложило основу для дальнейших научных работ и мер по защите редких видов.

Данное исследование было профинансировано исследовательским грантом Комитета науки Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан (грант № AP14870712).